Trong hai năm qua, nhiều công ty công nghệ đã tập trung vào việc áp dụng chuyên môn của họ để giải quyết các vấn đề sức khoẻ do đại dịch toàn cầu gây ra. Bên cạnh đó, nhiều công ty ngành chăm sóc sức khỏe, y tế đã chuyển sự chú ý của họ sang các công nghệ tân tiến và tiềm năng của chúng để cung cấp các sản phẩm và dịch vụ của họ hợp thời hơn.
Covid-19 đã thúc đẩy quá trình số hóa ngành chăm sóc sức khỏe. Theo “Báo cáo Tương lai của ngành Y tế HIMSS”, 80% nhà cung cấp dịch vụ nêu trên có kế hoạch tăng cường đầu tư vào công nghệ và các giải pháp kỹ thuật số trong vòng 5 năm tới. Chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến sự phát triển trong các lĩnh vực bao gồm y tế từ xa, y học cá nhân hóa, bộ gen và thiết bị tiện dụng đeo được, với việc các nhà tổ chức tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, thực tế mở rộng (XR) và Internet vạn vật (IoT) để phát triển và cung cấp các phương pháp điều trị và dịch vụ.
Chăm sóc sức khỏe từ xa và y tế từ xa
Trong những tháng đầu tiên của đại dịch, tỷ lệ các cuộc tư vấn y tế được thực hiện từ xa đã tăng từ 0,1% lên 43,5%. Các nhà phân tích tại Deloitte nói rằng hầu hết chúng ta đều hài lòng với điều này và sẽ tiếp tục sử dụng dịch vụ nêu trên.
Sự tăng trưởng này là điều hiển nhiên nhưng ngay cả trong trường hợp không có đại dịch Covid thì vẫn có rất nhiều lý do chính đáng để phát triển tiềm năng khám, chẩn đoán và điều trị bệnh nhân từ xa. Ở những vùng sâu và những nơi thiếu bác sĩ (như Trung Quốc và Ấn Độ), xu hướng này có khả năng cứu sống bệnh nhân bằng cách mở rộng khả năng tiếp cận điều trị y tế.
Để mang lại điều này, các công nghệ mang trên người (wearable technologies) thế hệ mới được trang bị các chức năng đếm nhịp tim, mức độ căng thẳng và nồng độ oxy trong máu, cho phép các chuyên gia chăm sóc sức khỏe theo dõi chính xác các dấu hiệu quan trọng trong thời gian thực(real-time). Ngoài ra phải kể đến sự ra đời của các “khu bệnh viện ảo”, nơi cơ sở hạ tầng truyền thông tập trung được sử dụng để giám sát việc điều trị cho nhiều bệnh nhân tại nhà của họ. Một dạng tiên tiến của ý tưởng này có thể được nhìn thấy trong thí điểm “ER ảo” đang được phát triển tại Trung tâm Y tế Cấp cứu Pennsylvania.
Vào năm 2022, chúng ta có thể sẽ thấy các phương pháp được phát triển trong thời kỳ đại dịch để chữa trị bệnh nhân một cách an toàn và được mở rộng từ xa sang các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe khác, chẳng hạn như sức khỏe tinh thần, cung cấp dịch vụ chăm sóc theo dõi liên tục cho những bệnh nhân đang hồi phục sau phẫu thuật và bệnh nặng. Robot và IoT là không thể thiếu trong xu hướng này và công nghệ thông minh (A.I/machine learning) sẽ cảnh báo các chuyên gia khi các cảm biến phát hiện ra rằng cần can thiệp hoặc camera phát hiện một người già bị ngã trong nhà của họ.
Telemedicine (y tế từ xa) có tiềm năng cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở một thế giới mà một nửa dân số không được tiếp cận với các dịch vụ thiết yếu (theo WHO). Nhưng điều này phụ thuộc vào việc giành được sự tin tưởng của công chúng – có một số tình huống mà nhiều người vẫn cảm thấy cần phải có sự tương tác trực tiếp với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, vì vậy các nhà cung cấp sẽ cần cân nhắc điều này khi triển khai dịch vụ.
Thực tế mở rộng cho đào tạo và điều trị lâm sàng
Thực tế mở rộng (Extended reality – XR) là một thuật ngữ tổng quát bao gồm thực tế ảo (VR), tương tác thực tế ảo (Augmented reality – AR) và thực tế hỗn hợp (Mixed reality – MR). Tất cả những điều này liên quan đến ống kính hoặc tai nghe làm thay đổi nhận thức của chúng ta về thế giới – đặt chúng ta trong môi trường VR hoặc sử dụng các yếu tố ảo lên hình ảnh thời gian thực của thế giới xung quanh chúng ta (AR / MR). Tất cả đều có những ứng dụng có khả năng biến đổi trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.
Tai nghe VR được sử dụng để đào tạo các bác sĩ và bác sĩ phẫu thuật, cho phép họ làm quen mật thiết với hoạt động của cơ thể con người mà không khiến bệnh nhân gặp nguy hiểm hoặc yêu cầu cung cấp xác chết y tế.
VR cũng được sử dụng trong điều trị. Đây có thể là một phần của liệu pháp, nơi nó đã được sử dụng để đào tạo trẻ em mắc chứng tự kỷ về các kỹ năng đối phó và xã hội. Nó cũng được sử dụng để tạo điều kiện cho liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) để hỗ trợ chứng đau mãn tính, lo lắng và thậm chí là tâm thần phân liệt, nơi các phương pháp điều trị đã được phát triển nhằm mục đích cho phép người bệnh vượt qua nỗi sợ hãi và rối loạn tâm thần trong môi trường an toàn và không đe dọa.
Số lượng ứng dụng AR trong chăm sóc sức khỏe cũng sẽ tiếp tục tăng vào năm 2022. Ví dụ: hệ thống AccuVein được thiết kế để giúp bác sĩ và y tá xác định vị trí tĩnh mạch dễ dàng hơn khi họ cần tiêm thuốc bằng cách phát hiện dấu hiệu nhiệt của dòng máu. và làm nổi bật nó trên cánh tay của bệnh nhân. Hệ thống HoloLens của Microsoft được sử dụng trong các rạp phẫu thuật, nơi nó cho phép bác sĩ phẫu thuật nhận thông tin thời gian thực về những gì họ đang nhìn thấy, cũng như chia sẻ quan điểm của họ với các chuyên gia hoặc sinh viên khác có thể đang quan sát ca phẫu thuật.
Các ứng dụng sức khỏe AR dành cho những người không phải là chuyên gia y tế cũng tồn tại, chẳng hạn như lớp địa lý AED4EU, cung cấp dịch vụ chỉ đường đến các thiết bị khử rung tim ngoài gần nhất cho các trường hợp khẩn cấp.
Phân tích dữ liệu y tế với AI và machine learning
Trường hợp sử dụng AI trong thị trường công nghệ chăm sóc sức khỏe, cũng như trong các lĩnh vực khác, là giúp hiểu được lượng lớn dữ liệu lộn xộn, không có cấu trúc có sẵn để thu thập và phân tích. Trong chăm sóc sức khỏe, điều này có thể ở dạng dữ liệu hình ảnh y tế như X-quang, chụp CT và MRI, cũng như nhiều nguồn khác, bao gồm thông tin về sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm như covid, việc phân phối vắc-xin, dữ liệu bộ gen từ các tế bào sống, và thậm chí cả ghi chú viết tay của bác sĩ.
Trong lĩnh vực y tế, các xu hướng hiện tại xung quanh việc sử dụng AI thường liên quan đến việc nâng cao kỹ năng. Ví dụ: các bác sĩ phẫu thuật làm việc với sự hỗ trợ của AR, được đề cập trong phần trước, được tăng cường thị lực bằng máy tính – camera có thể nhận ra những gì họ đang nhìn thấy và chuyển tiếp thông tin. Một trường hợp sử dụng quan trọng khác là tự động hóa tiếp xúc và phân loại bệnh nhân ban đầu để giải phóng thời gian của bác sĩ lâm sàng cho công việc có giá trị hơn. Các nhà cung cấp Telehealth như Babylon Health sử dụng các chatbot AI, được hỗ trợ bởi xử lý ngôn ngữ tự nhiên, để thu thập thông tin về các triệu chứng và yêu cầu trực tiếp đến các bác sĩ chuyên gia chăm sóc sức khỏe phù hợp.
Một lĩnh vực chăm sóc sức khỏe khác sẽ bị ảnh hưởng sâu sắc bởi AI trong những năm tới là y học phòng ngừa. Thay vì phản ứng với bệnh tật bằng cách cung cấp các phương pháp điều trị sau khiễm thì y học dự phòng nhằm dự đoán vị trí và thời điểm bệnh tật sẽ xảy ra và đưa ra các giải pháp trước khi nó xảy ra. Điều này có thể bao gồm dự đoán nơi bùng phát của các bệnh truyền nhiễm, tỷ lệ tái nhập viện, cũng như nơi các yếu tố lối sống như chế độ ăn uống, tập thể dục và môi trường có khả năng dẫn đến các vấn đề sức khỏe ở các nhóm dân cư hoặc khu vực địa lý khác nhau (ví dụ, dự đoán tình trạng nghiện thuốc phiện trong cộng đồng, hoặc nắm bắt bệnh nhân nào tự làm hại bản thân có nhiều khả năng tìm cách tự tử nhất). AI cho phép tạo ra các công cụ có thể phát hiện các mẫu trên bộ dữ liệu khổng lồ hiệu quả hơn nhiều so với các quy trình phân tích truyền thống, dẫn đến các dự đoán chính xác hơn và cuối cùng là kết quả tốt hơn cho bệnh nhân.
Mô phỏng và dựng bản sao kỹ thuật số Digital Twin
Các bản sao kỹ thuật số đang nhanh chóng trở nên phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp, theo xu hướng liên quan đến việc tạo ra các mô hình được cung cấp từ dữ liệu thế giới thực có thể được sử dụng để mô phỏng bất kỳ hệ thống hoặc quy trình nào.
Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, xu hướng này bao gồm ý tưởng về “bệnh nhân ảo” – mô phỏng kỹ thuật số của những người được sử dụng để thử nghiệm thuốc và phương pháp điều trị, với mục đích giảm thời gian đưa các loại thuốc mới từ giai đoạn thiết kế vào sử dụng chung, điều này có thể chỉ giới hạn trong các mô hình hoặc mô phỏng của các cơ quan hoặc hệ thống riêng lẻ. Tuy nhiên, tiến bộ đang được thực hiện đối với các mô hình hữu ích mô phỏng toàn bộ cơ thể. Nghiên cứu hiện tại cho thấy đây vẫn là một khả năng thực tế, nhưng trong năm 2022, chúng tôi sẽ tiếp tục nhìn thấy sự tiến bộ đối với mục tiêu này.
Phương pháp này áp dụng lên nội tang con người là triển vọng lớn, cho phép các bác sĩ khám phá các bệnh lý khác nhau và thử nghiệm các phương pháp điều trị mà không có nguy cơ gây hại cho từng bệnh nhân đồng thời giảm nhu cầu thử nghiệm trên người hoặc động vật tốn kém. Một ví dụ tuyệt vời là Dự án Trái tim sống, được khởi động vào năm 2014 với mục đích tận dụng nguồn cung ứng cộng đồng để tạo ra một bản sao kỹ thuật số của trái tim con người. Tương tự, dự án Neurotwin – một dự án Pathfinder của Liên minh Châu Âu – mô hình hóa sự tương tác của các trường điện trong não, hy vọng sẽ dẫn đến những phương pháp điều trị mới cho bệnh Alzheimer.
Tiềm năng giúp ngành chăm sóc sức khỏe tạo ra các phương pháp điều trị nhanh chóng và tiết kiệm chi phí hơn, đó là lý do tại sao công nghệ kỹ thuật được coi là một trong những xu hướng công nghệ quan trọng nhất trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cho năm 2022.
Y học cá nhân hóa và bộ gen
Theo truyền thống, các loại thuốc và phương pháp điều trị được tạo ra trên cơ sở “phù hợp với tất cả mọi người” cùng thử nghiệm được thiết kế để tối ưu hóa các loại thuốc mang lại hiệu quả tốt với số lượng lớn bệnh nhân mà tác dụng phụ ở mức thấp nhất. Công nghệ hiện đại, bao gồm bộ gen, AI và các cặp song sinh kỹ thuật số, cho phép thực hiện phương pháp tiếp cận được cá nhân hóa hơn rất nhiều, dẫn đến các phương pháp điều trị có thể được điều chỉnh phù hợp với từng cấp độ cá nhân.
Ví dụ, trung tâm chăm sóc sức khỏe Empa ở Thụy Điển sử dụng AI và phần mềm mô hình hóa để dự đoán chính xác liều lượng thuốc giảm đau, bao gồm cả thuốc phiện tổng hợp như fentanyl, cho từng bệnh nhân. Những thuốc này có thể mang lại hiệu quả cao và thay đổi cuộc sống đối với những bệnh nhân bị đau mãn tính nhưng cực kỳ nguy hiểm với liều lượng quá cao.
Công ty dược phẩm Novo Nordisk đã hợp tác với công ty y tế kỹ thuật số Glooko để tạo ra các công cụ theo dõi bệnh tiểu đường được cá nhân hóa, cung cấp các khuyến nghị riêng về chế độ ăn uống, tập thể dục và quản lý bệnh tật của họ, dựa trên chỉ số đường huyết và các yếu tố khác cụ thể đối với bệnh nhân.
Genomics – nghiên cứu về gen và gần đây là việc sử dụng công nghệ để lập bản đồ các bộ gen riêng lẻ (cấu trúc DNA của một sinh vật, chẳng hạn như một người) – đặc biệt hữu ích để tạo ra y học cá nhân hóa. Điều này nhanh chóng dẫn đến các phương pháp điều trị mới cho các bệnh nghiêm trọng, bao gồm ung thư, viêm khớp và bệnh Alzheimer. Nutrigenomics là một lĩnh vực phụ của gen, nơi chúng ta cũng có thể mong đợi nhận được sự đầu tư và tiến bộ đáng kể trong suốt năm 2022 – điều này liên quan đến việc thiết kế các kế hoạch ăn kiêng tập trung vào sức khỏe riêng dựa trên các yếu tố di truyền khác nhau.
CÔNG TY TNHH H.T.L chuyên cung cấp trang thiết bị y tế, đặc biệt trong lĩnh vực thiết bị điều trị rối loạn nhịp tim, khảo sát và cắt đốt điện sinh lý tim & hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể. Đội ngũ kỹ sư, nhân viên giàu kinh nghiệm và chuyên nghiệp đảm bảo chất lượng dịch vụ tốt nhất.
Nguồn thông tin và hình ảnh:
